Aπό τους Αλλατίνι στους Ντασώ – Ένα οικογενειακό έπος που ξεκίνησε από τη Θεσσαλονίκη
Aπό τους Αλλατίνι στους Ντασώ – Ένα οικογενειακό έπος που ξεκίνησε από τη Θεσσαλονίκη
Στις 25 Ιανουαρίου 2021, η Γαλλίδα Υπουργός Άμυνας, Φλοράνς Παρλί, επισκέφθηκε την Αθήνα για την υπογραφή της σύμβασης προμήθειας 18 γαλλικών μαχητικών αεροσκαφών Rafale¹, παρουσία του ομολόγου της Νίκου Παναγιωτόπουλου. Ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στα γαλλικά, χαρακτήρισε τη συμφωνία ως «ιστορική».
Η αγορά που επικυρώθηκε από το Ελληνικό Κοινοβούλιο μερικές ημέρες νωρίτερα, συμβάλλει στην ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας που επιθυμούν ο Πρόεδρος Ε. Μακρόν και ο Πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης και εντάσσεται στο πνεύμα της ανάπτυξης της περιφερειακής συναντίληψης. Η Ελλάδα γίνεται έτσι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που αποκτά Rafale, τη ναυαρχίδα της γαλλικής βιομηχανίας και ο τέταρτος πελάτης εξαγωγών της Dassault Aviation για τα Rafales, μετά την Αίγυπτο, το Κατάρ και την Ινδία.
Η σχέση μεταξύ της Ελλάδας και της οικογένειας Ντασώ, ωστόσο, δεν ξεκίνησε με αυτήν την αγορά. Ο Mαρσέλ Ντασώ, ιδιοφυΐα στο χώρο της αεροναυπηγικής και δημιουργός της βιομηχανικής αυτοκρατορίας Dassault (απεβίωσε το 1986 σε ηλικία 94 ετών) δεν ήταν άλλος από τον γιο της Νοεμί Aλλατίνι, της οποίας η οικογένεια υπήρξε από τις επιφανέστερες της Θεσσαλονίκης.
Η ιστορία ξεκινά με τον Λαζάρ Αλλατίνι, σεφαραδίτη με καταβολές από το Λιβόρνο της Ιταλίας, ο οποίος αποφάσισε να εγκατασταθεί στη Σαλονίκη² το 1802 και να ασχοληθεί με το εμπόριο δημητριακών σ’αυτή την πόλη που ήταν γνωστή για τον εμπορικό δυναμισμό της.
Όμως, ο γιος του Mωυσής, ο θείος της Νοεμί, είναι αυτός ο οποίος θα θέσει, κατά τον 19ο και τις αρχές του 20ού αιώνα, τα θεμέλια της φήμης της οικογένειας αλλά και θα συμβάλλει σημαντικά στην ανάπτυξη της πόλης. Ίδρυσε μια τεράστια οικονομική αυτοκρατορία που περιελάμβανε αλευροποιία, επεξεργασία καπνού και πλινθοποιία και κατέστη η ισχυρότερη οικονομικά οικογένεια της Θεσσαλονίκης και η τρίτη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Αυτός ο φωτισμένος άντρας, απόφοιτος Ιατρικής, θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο και στη διάδοση του πνεύματος του Διαφωτισμού και στον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού συστήματος της πόλης. Στήριξε και χρηματοδότησε τη δημιουργία πολλών σχολείων, κυρίως της Παγκόσμιας Ισραηλιτικής Συμμαχίας (ιδρύθηκε στο Παρίσι το 1860) τα οποία αναγέννησαν και διεύρυναν την εκπαίδευση – προς όφελος κυρίως των κοριτσιών και των παιδιών κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων – και συνέβαλαν στην καθιέρωση και διαρκή παρουσία της γαλλικής γλώσσας στην πόλη.
Ταυτόχρονα, η οικογένεια Αλλατίνι άλλαξε το αστικό τοπίο της Σαλονίκης με την κατασκευή πολλών κτηρίων, μεταξύ των οποίων ο αλευρόμυλος Allatini-Darblay, που εξακολουθεί να υπάρχει κοντά στην παραλία και η βίλα Αλλατίνι, μια οικογενειακή κατοικία που σήμερα στεγάζει την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Τον Ιούλιο του 2020 πραγματοποιήθηκαν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Μωυσή – έργο της γλύπτριας Ντίνας Αναστασιάδου – στους κήπους της Περιφέρειας, παρουσία του Λωράν Ντασώ (εγγονού του Μαρσέλ, ενός από τα τέσσερα παιδιά του Σερζ Ντασώ) και του περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολου Τζιτζικώστα. Η οικογένεια Ντασώ, η οποία παρευρέθη το 2012 στα εγκαίνια της αίθουσας Allatini-Dassault του Γαλλικού Ινστιτούτου και το 2019 στην έκθεση Souvenirs de Salonique, συνεχίζει το φιλανθρωπικό έργο του προγόνου της Μωυσή.
¹ Στη συνέχεια αυξήθηκε κατά 6 επιπλέον αεροσκάφη, φτάνοντας συνολικά τα 24.
² Άλλη ονομασία της Θεσσαλονίκης κατά την Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Πηγή εικονογραφήσεων και φωτογραφιών: Souvenir de Salonique | © Sandrine Szwarc
Μπορείτε να βρείτε τα Chroniques du jeudi στους ιστότοπούς μας:
